ٻوڏ کان متاثر لکين پاڪستانين ۽ متاثر علائقن جي نئين سر تعمير ۽ بحالي جي لاءِ پاڪستان کي عالمي برادري، دوست ملڪن، گهڻ رخي ۽ ٻطرفي حصيدارن کي معاونت جي ضرورت آهي: وفاقي وزير اسحاق ڊار

جنيوا – 09 – جنوري (اي پي پي) ناڻي ۽ اوڳاڙين واري وفاقي وزير سينيٽر محمد اسحاق ڊار چي?? آهي ته ٻوڏ کان متاثر لکين پاڪستانين ۽ متاثر علائقن جي نئين سر تعمير ۽ بحالي جي لاءِ پاڪستا?? کي عالمي برادري، دوست ملڪن، گهڻ رخي ۽ ٻطرفي حصيدار?? کي معاونت جي ضرورت آ??ي، پاڪستان پنهنجي عالمي ادائيگين ۽ ذميوارين ۾ پرعزم آ??ي، پاڪستان مختلف شعبن ۾ سڌارا متعارف ڪرائي رهيو آ??ي، بدترين ٻوڏ پاڪستان جي ضرورت?? کي وڌائي ڇڏي?? آهي جڏهن ته اسان وٽ مالي گنجائش گهٽ آ??ي، پاڪستا?? کي مختصر ۽ وچولي مدي جي لاءِ مالي معاونت ۽ گنجائش گهربل آهي. اهڙن خيالن جو اظهار هن ناڻي واري وفاقي وزير سوئٽزرلينڊ جي شهر جنيوا ۾ انٽرنيشنل ڪانفرنس آن ڪلائميٽ ريزيليئنٽ پاڪستان جي پهرين پلينري سيشن جي گڏيل صدارت ڪندي ڪيو. ناڻي واري وزير چيو ته پاڪستان ماحولياتي ۽ موسمياتي اثرن، ر??س ?? يوڪرين جنگ، عالمي ٻاڙائي ۽ غربت جهڙن مسئل?? کي اڳ ۾ ئي منهن ڏئي رهيو هو، انهن حالتن جي ڏس ۾ ملڪ کي تاريخ جي بدترين ٻوڏ کي منهن ڏيڻو پيو، گذريل 30 سالن ۾ پهريون ڀيرو گذريل چوماسي ۾ ڇهوڻ کان وڌيڪ برساتون ٿيون جنهن سان سڄي ملڪ خاص طور تي سنڌ ۽ بلوچستان ۾ شديد تباهي ۽ نقصان ٿيو، ٻوڏ سان مجموعي طور تي 3 ڪروڙ 30 لک کان وڌيڪ ماڻهو متاثر ٿيا، 1700 ماڻهو فوت ٿيا، 13 هزار زخمي ٿيا، 30 هزار ڪلوميٽر رستا تباهه ٿيا، 440 پليون تباهه ٿيون، 500 ملين ايڪڙ تي بيٺل فصل تباهه ٿي ويا، 2 ملين جي لڳ ڀڳ گهر عارضي يا جزوي طور تي متاثر ٿيا جڏهن ته 10 لک چوپايو مال مري ويو يا گم ٿي ويو. ناڻي واري وزير چيو ته ٻوڏ کانپوءِ مهينن تائين پاڻي بيٺل رهيو جنهن سان فصل وقت سر پوکجي نه سگهيا ۽ اسان جي زراعت متاثر ٿي، بيٺل پاڻي جي ڪري اسڪول ۽ اسپتال بند رهيا، مقامي طور تي به رابطو مشڪل رهيو، عارضي پناهگاهن ۾ ماڻه?? کي ترسايو ويو جڏهن ته اسپتالن جو ڪم به عارضي طور تي هلائڻو پيو، ٻوڏ سان 22 هزار اسڪول بند ٿيا جنهن سان لکين ٻارن جي تعليم متاثر ٿي. اسحاق ڊار چيو ته ٻوڏ کان متاثر ماڻهن جي امداد ۽ نئين سر تعمير ۽ بحالي جي لاءِ اسا?? کي ٺوس ڪوششن جي ضرورت آ??ي، پاڪستان حڪومت متاثر ماڻهن ۽ علائقن جي امداد ۽ بحالي کي اولين ترجيح ڏني، بينظير انڪم سپورٽ پروگرام تحت فوري طور تي 70 ارب رپين جي هنگامي ڪيش مدد فراهم ڪئي وئي، 8.17 ملين متاثري?? کي روڪ امداد ڏني وئي، 2.7 ملين خاندان?? کي ڪيش ريليف ۽ ٻي ضروري امداد ڏني وئي آهي ۽ ڏني پئي وڃي. ناڻي واري وزير عالمي بئنڪ جا ٿورا مڃيندي چيو ته عالمي بئنڪ ٻوڏ متاثرين جي بحالي ۽ نئين سر تعمير جي سلسلي ۾ 1.6 ارب ڊالر جي مدد جو اعلان ڪيو جڏهن ته 500 ملين ڊالر جي مدد ڪلائميٽ ريزيليئنٽ پاڪستان جي لاءِ فراهم ڪرڻ جو واعدو ڪيو ويو. ناڻي واري وزير چيو ته پي ڊي ايم اي عالمي ادارن جي تعاون سان جيڪو ڪاٿو لڳاي?? آهي ان موجب ٻوڏ سان 30 ارب ڊالر کان وڌيڪ جو نقصان ٿي?? آهي جڏهن ته نئين سر تعيمر ۽ بحالي جي لاءِ پاڪستا?? کي 16.3 ارب ڊالر جي ضرورت آ??ي، پاڪستان ٻطرفي ۽ گهڻ رخي حصيدارين جي ذريعي ايندڙ ٽن سالن جي منصوبابندي ڪري رهيو آ??ي، ان مان اڌ وسيلا پاڪستان پنهنجي مالياتي نظام جي ذريعي پورو ڪرڻ جي ڪوشش ڪندو، ايندڙ ٽن سالن ۾ اسا?? کي 8 ارب ڊالر ساليانو جي ضرورت پوندي، دوست ملڪ گهڻ رخي ۽ ٻطرفي حصيدارن جي حمايت سان نه رڳو نئين سر تعمير ۽ بحالي جي ڪوشش?? کي فائدو ٿيندو پر پاڪستان جي لاءِ ايتري مالي گنجائش به نڪري ايندي جنهن سان پاڪستان پنهنجي ٻاهرئين ادائيگين ۽ ٻين عالمي ذميواري?? کي بهتر طريقي سان پورو ڪرڻ جي قابل ٿيندو. ناڻي واري وفاقي وزير چيو ته ماحولياتي ۽ موسمياتي تبديلين جي نتيجي ۾ پاڪستان تي خراب اثر پيا آهن، ماحول کي نقصان پهچائيندڙ گئسن جي اخراج ۾ پاڪستان جو حصو هڪ سيڪڙو کان به گهٽ آهي پر گذريل ٻوڏ وانگر ماحولياتي تبديلين کان متاثر ملڪن ۾ پاڪستان سرفهرست آ??ي، ان صورتحال ۽ توانائي کاڌي پيتي جي شين جي عالمي قيمتن ۾ اضافي جي ڏس ۾ سماجي استحڪام پاڪستان جي لاءِ هڪ ڳڻتي رکندڙ آهي. ناڻي واري وزير واضح ڪيو ته پاڪستان پنهنجي عالمي ادائيگين ۽ ذميوارين ۾ پرعزم آ??ي، پاڪستان مختلف شعبن ۾ سڌارا متعارف ڪرائي رهيو آ??ي، ان سان گڏوگڏ اوڳاڙين ۾ اضافي ۽ سماجي شعبي تي خرچن ۾ اضافو ٿي رهيو آ??ي، جڏهن ته تازي بدترين ٻوڏ پاڪستان جي ضرورت?? کي وڌائي ڇڏي?? آهي جڏهن ته اسان وٽ مالي گنجائش گهٽ آ??ي، ان صورتحال جي ڏس ۾ پاڪستا?? کي عالمي مدد جي ضرورت آ??ي، اسا?? کي مختصر ۽ وچولي مدي جي لاءِ مالي معاونت ۽ گنجائش گهربل آ??ي، اسا?? کي اميد آهي ته عالمي برادري، دوست ملڪ ۽ ٻطرفا ۽ گهڻ رخا حصيدار ان مشڪل مرحلي ۾ اسان جو ساٿ ڏيندا. ناڻي واري وزير چيو ته ٻوڏ کان متاثر ماڻهن جي بحالي ۽ امداد اسان جي فوري ضرورت آهي جڏهن ته اسا?? کي انهن 33 ملين متاثر ماڻه?? کي به نظر ۾ رکڻو آ??ي، ان صورتحال ۾ ڊيٽ سواپ ۽ ٻين مالياتي قدمن جي ذريعي لکين ٻوڏ متاثرين جي امداد جي نيڪ مقصد کي اڳتي وڌائي سگهجي ٿو. ناڻي واري وزير چيو ته پاڪستان ماحولياتي تبديلين سان ٿيندڙ نقصان?? کي منهن ڏيڻ جي لاءِ عالمي برادري سان گڏ بيٺل آ??ي، اسا?? کي بحرانن جي ڏينهن ۾ هڪ ٻئي جي مدد ڪرڻ گهرجي. ناڻي واري وزير عالمي برادري جي حمايت تي ٿورا مڃيا. هن چيو ته ريزيليئنٽ ريڪوري اسٽريٽجڪ ۾ ٻطرفن حصيدارن، دوست ملڪن، اين جي اوز ۽ سول سوسائٽي جي تنظيمن جي حمايت تي پڻ پاڪستان انهن سڀني جو ٿورائت?? آهي. منصوبابندي، ترقي ۽ خاص قدمن واري وفاقي وزير پروفيسر احسن اقبال پلينري سيش?? کي خطاب ڪندي شرڪت ڪندڙ?? کي تازي بدترين ٻوڏ سان ٿيندڙ نقصانن تي تفصيلي بريفنگ ڏني ۽ چيو ته 2022ع ۾ پاڪستان ۾ هڪ بدترين ٻوڏ آئي جنهن سان 33 ملين ماڻه?? کي نقصان پهتو. هن چيو ته بلوچستان ۽ سنڌ جي 20 پٺتي پيل ضلع?? کي نقصان پهتو، ان سان گڏ پنجاب، خيبرپختونخواهه جي ڪجهه ضلع?? کي به نقصان ٿيو. هن چيو ته بنيادي ڍانچي جي بحالي لاءِ پاڪستان حڪومت کي 16 ارب ڊالر جي هنگامي بنيادن تي ضرورت آهي. هن چيو ته پاڪستان جي اولين ترجيح ماڻهن جي روزاني جي ضرورت?? کي ٻيهر شروع ڪرڻ آ??ي، ٻارن ۽ عورت?? کي صحت جون سهولتون فراهم ڪرڻ آهي. هن چيو ته وزيراعظم شهباز شريف جي قيادت ۾ ٻوڏ متاثري?? کي امداد پهچائي پئي وڃي. ان کان اڳ گڏيل قومن جي ترقياتي اداري يو اين ڊي پي جي ايڊمنسٽريٽر ايڪم اسٽينر پنهنجي خطاب چيو ته ڪورونا کانپوءِ ٻوڏ سان پاڪستا?? کي معاشي طور تي ڌچڪو لڳو جنهن سان لکين زندگيون متاثر ٿيون. هن ڪانفرنس ۾ شريڪ سمورن شرڪت ڪندڙ?? کي چيو ته هو هر لحاظ کان پاڪستا?? کي مدد فراهم ڪن، اسان هن وقت مختلف دور ۾ زندهه آهيون. هن چيو ته ڪجهه مهينا اڳ پاڪستا?? کي تاريخ جي بدترين ٻوڏ کي منهن ڏيڻو پيو، پاڪستان موسمياتي تبديلي جي لپيٽ ۾ ايندڙ 8 ملڪن ۾ شامل آهي.