پاڪستان ۽ گڏيل عرب امارات مڊل ايسٽ نارٿ آفريقا ريجن ۾ سڀ کان وڏا واپاري حصيدار آهن ۽ انهن جو ساليانو سراسري واپار جو ڪاٿو 9 ارب ڊالر آهي: نگران وزيراعظم انوارالحق ڪاڪڙ

اسلام آباد – 04 – ڊسمبر (اي پي پي) نگران ??زيراعظم انوارالحق ڪاڪڙ چيو آهي ته پاڪست??ن ۽ گڏيل عرب امارات مڊل ايسٽ نارٿ آفريقا ريجن ۾ سڀ کان ??ڏا واپاري حصيدار آهن ۽ انهن جو ساليانو سراسري واپار جو ڪاٿو 9 ارب ڊالر آهي، گڏيل عرب امارات جا سيڙپڪار پاڪستان ۾ سيڙپڪاري جي نئين موقعن مان ??ائدو کڻن. اهڙن خيالن جو اظهار هن ”گلف ٽو ڊي“ کي هڪ انٽرويو ۾ ڪيو. نگران ??زيراعظم چيو ته پاڪست??ن ۽ گڏيل عرب امارات جي وچ ۾ مضبوط لاڳاپن جو بنياد شيخ زيد بن سلطان النهيان ??رحوم رکيو هو ۽ وقت گذرڻ سان گڏ اهي لاڳاپا وڌيڪ مضبوط ٿيندا ويا. هن چيو ته گڏيل عرب امارات ۽ پاڪستان جا لاڳاپا اسٽريٽجڪ رخن جو احاطو ڪن ٿا. ٻنهي ملڪن جي قيادت جي وچ ۾ مضبوط رابطو، هم آهنگي ۽ مختلف علائقائي ۽ عالمي معاملن تي هڪ ٻئي سان ??يجهو تعاون موجود آهي. اسان ??نهنجي انهن ڀائراڻن ۽ گهڻ رخي لاڳاپن کي واپار، سيڙپڪاري ۽ عوام جي وچ ۾ رابطن جي فروغ جي ذريعي وڌيڪ مستحڪم بڻائڻ جي لاءِ هر ممڪن قدم کڻنداسين. ٻنهي ملڪن جي وچ ۾ واپار جي حوالي سان ??ڪ سوال جي جواب ۾ نگران ??زيراعظم چيو ته گڏيل عرب امارات مڊل ايسٽ نارٿ آفريقا (مينا) ۾ پاڪستان جو سڀ کان ??ڏو واپاري حصيدار آهي جنهن سان ??اپار جو ساليانو ڪاٿو 9 ارب ڊالر آهي. گڏيل عرب امارات انهن ملڪن ۾ شامل آهي جتي پاڪستان جو روانگي واپار سڀ کان ??ڌيڪ آهي. پاڪست??ن ۽ گڏيل عرب امارات جي معيشت ٻطرفي آهي. پاڪستان گڏيل عرب امارات کي زرعي مصنوعات، ٽيڪسٽائيل ۽ افرادي قوت موڪلي ٿو جڏهن ته گڏيل عرب امارات مان ??اڪستان ??يٽروليم، پيٽرو ڪيميڪل مصنوعات ۽ هائي ٽيڪ ايڪوپپمنٽ حاصل ڪري ٿو. ٻنهي ملڪن جي وچ ۾ انفارميشن ٽيڪنالاجي، مصنوعي ذهانت ۽ مالياتي ٽيڪنالاجي سميت مختلف شعبن ۾ تعاون وڌائڻ جا وسيع موقعا ۽ امڪان ??وجود آهن. پاڪست??ن ۽ گڏيل عرب امارات جي وچ ۾ 23 – 2022ع ۾ ٻطرفي واپار جو ڪاٿو 9 ارب ڊالر آهي جڏهن ته 23 – 2022ع ۾ گڏيل عرب امارات جي لاءِ پاڪستان جو روانگي واپار 1.4 ارب ڊالر تائين پهچي چڪو آهي جيڪو گذريل 5 سالن ۾ سڀ کان ??ڌيڪ آهي. يو اي اي جي پاڪستان ۾ سيڙپڪاري جي حوالي سان سوال جي جواب ۾ نگران ??زيراعظم چيو ته پاڪستان ۾ مختلف شعبن ۾ ٻاهرئين سيڙپڪاري جي حوصلا افزائي ڪرڻ حڪومت جي اولين ترجيحن ۾ شامل آهي. پاڪستان ۾ يو اي اي سميت دنيا جي مختلف ملڪن جي لاءِ سيڙپڪاري ۽ پنهنجي ڪاروبار کي وڌائڻ جا وسيع موقعا موجود آهن ۽ پاڪستان سيڙپڪاري جي فروغ لاءِ سيڙپڪار دوست پاليسيون ۽ ٺوس فريم ورڪ ٺاهيو آهي ۽ ٻاهرئين سيڙپڪاري جي حوصلا افزائي ڪئي پئي وڃي. پاڪستان ??ر طرح جي سيڙپڪاري جي آجيان ڪري ٿو. هن چيو ته پاڪستان ۾ هن وقت هڪ هزار کان ??ڌيڪ ملٽي نيشنل ڪمپنيون منافعو ڪمائي رهيون آهن ۽ اڪثر عالمي ڪمپنيون پاڪستان ??ان سڀ کان ??ڌيڪ منافعو حاصل ڪري رهيون آهن. پرڏيهي ڪمپنيون، ماڻهو ۽ ملٽي نيشنل ڪارپوريشن پاڪستان ۾ مڪمل طور تي پنهنجو ڪاروبار شروع ڪري سگهن ٿيون ۽ مقامي سطح تي حصيداري به ڪري سگهن ٿيون. نگران ??زيراعظم چيو ته پاڪست??ن ۽ گڏيل عرب امارات جي وچ ۾ گهرا تاريخي، ثقافتي ۽ دوستاڻا لاڳاپا قائم آهن پر ٻنهي ملڪن جي وچ ۾ سيڙپڪاري تعاون کي وڌائڻ جي ضرورت آهي. زراعت، توانائي، کاڻين جي کوٽائي، آءِ ٽي، لاجسٽڪس ۽ دفاع جي شعبن ۾ تعاون کي وڌائڻ جا وسيع موقعا موجود آهن. نگران ??زيراعظم چيو ته معيشت جي بحالي جي لاءِ پاڪستان ??اهرئين سيڙپڪاري جي حوصلا افزائي جي لاءِ ڪوششون ڪري رهيو آهي ۽ ان ??قصد جي لاءِ تازو ئي خصوصي سيڙپڪاري سهولت ڪائونسل (ايس آئي ايف سي) قائم ڪئي وئي آهي ۽ زراعت، کاڻين جي کوٽائي، آءِ ٽي ۽ دفاع جهڙن شعبن ۾ نار ملڪ سيڙپڪاري ڪري سگهن ٿا. پاڪست??ن ۽ يو اي اي جي سيڙپڪارن وٽ سيڙپڪاري جا تمام گهڻا موقعا موجود آهن. هن گڏيل عرب امارات جي سيڙپڪارن تي زور ڏنو ته اهي پاڪستان ۾ نئين موقعن مان ??ائدو کڻن ۽ پاڪستان سان ??نهنجا ڪاروباري ۽ واپاري لاڳاپا وڌائين. نگران ??زيراعظم چيو ته پاڪستان ۾ موجود سيڙپڪاري جي موقعن ۽ حڪومت جي سيڙپڪاري جي فروغ لاءِ ٺوس حڪمت عملي کي اجاگر ڪيو پيو وڃي. ايس آئي ايف سي جي اهتمام هيٺ دبئي ۾ ”دي پاڪستان انويسٽمنٽ روڊ شو“ منعقد ٿيڻ سان عالمي سيڙپڪارن جي وڏي انگ کي پاڪستان ۾ سيڙپڪاري طرف راغب ڪرڻ ۾ مدد ملي آهي. ايس آئي ايف سي جي عملدارن عالمي سيڙپڪارن سان رابطا قائم ڪيا آهن ۽ انهن کي پاڪستان ۾ موجود سيڙپڪاري جي موقعن کان آگاهه ڪيو آهي ۽ مختلف شعبن ۾ سيڙپڪاري جي لاءِ منصوبا به تيار ڪيا ويا آهن. اسان ??ٽ ان ??دم کي وڏي پذيرائي ملي آهي. ان ??وقعي مان ??ائدو کڻندي 30 پاڪستاني ڪمپنين زراعت، انفارميشن ٽيڪنالاجي ۽ توانائي سميت مختلف شعبن ۾ پنهنجا ڪاروباري منصوبا پيش ڪيا آهن. ان دوران سرڪاري ۽ نجي ماهرن جا مباحثا به ٿيا آهن جنهن سان سيڙپڪارن کي پاڪستان ۾ اڀرندڙ ڪاروباري موقعن بابت آگاهي ملي آهي. نگران ??زيراعظم چيو ته اهو پنهنجي نوعيت جو منفرد ۽ وڏو روڊ شو هو. هڪ سوال جي جواب ۾ نگران ??زيراعظم چيو ته پاڪستان دبئي ۾ ڪوپ – 28 جي ميزباني تي گڏيل عرب امارات جي ڪوششن تي ان جي آجيان ڪري ٿو. موسمياتي تبديلي جي عالمي صورتحال بدقسمتي سان تمام خراب آهي ۽ ان کي منهن ڏيڻ جي لاءِ صلاحيت ۽ ڪوششون تمام گهٽ آهن. انسانيت ماحولياتي تبديلي جي شديد اثرن جي لپيٽ ۾ آهي. ساليانو سراسري گرمي پد ۾ اضافو ٿي رهيو آهي. دنيا کي ان حوالي سان ??دم تيز ڪرڻ ۽ ماحول دوست تبديلين جي ضرورت آهي. موسمياتي تبديلين جي حوالي سان عالمي رپورٽن مان ظاهر ٿئي ٿو ته صورتحال سٺي نه آهي ۽ جن قدمن جو واعدو ڪيو ويو هو انهن کي پورو نه پيو ڪيو وڃي. نگران ??زيراعظم چيو ته موسمياتي تبديلين جي حوالي سان ??ي فيصلائتو ڏهاڪو آهي ۽ جيڪڏهن ضروري قدم نه کنيا ويا ته صورتحال بگڙجي ويندي. نگران ??زيراعظم چيو ته ڪوپ – 28 ۾ پاڪستاني ماهرن جو وفد وڏين اميدن سان شرڪت ڪري رهيو آهي ۽ موسمياتي تبديلين جي حوالي سان ??اڪستان جيڪي قدم کنيا آهن اسان انهن کي اجاگر ڪنداسين. نگران ??زيراعظم چيو ته پاڪستان اهو سمجهي ٿو ته موسمياتي تبديلين سان ??يندڙ نقصانن کي منهن ڏيڻ ۽ ماحول دوست توانائي طرف منتقلي جي لاءِ اسرندڙ ملڪن کي 2030ع تائين 2.4 ٽريلين ڊالر ساليانو جي ضرورت آهي. پاڪستان ??ومي سطح تي ڪيترائي قدم کنيا آهن ۽ پنهنجا مقامي وسيلا استعمال ۾ آندا آهن. ايندڙ سالن ۾ عالمي تعاون سان انهن قدمن کي وڌيڪ وڌائي سگهجي ٿو. يو اي اي ۾ رهندڙ پاڪستانين جي ڪردار جي حوالي سان سوال جي جواب ۾ نگران ??زيراعظم چيو ته يو اي اي ۾ رهندڙ پاڪستاني پاڪستان جي لاءِ قيمتي پرڏيهي ناڻو موڪلي پاڪستان جي معيشت ۾ اه?? ڪردار ادا ڪري رهيا آهن. يو اي اي ۾ رهندڙ پاڪستانين جو ٻنهي ملڪن جي معيشت ۾ اه?? ڪردار آهي. سعودي عرب کانپوءِ سڀ کان ??ڌيڪ مٽاسٽا جو ناڻو گڏيل عرب امارات مان ??ئي ٿو. گذريل 5 سالن دوران ??و اي اي مان 28.4 ارب ڊالر جو مٽاسٽا جو ناڻو ٿيو آهي. يو اي اي ۾ 1.8 ملين پاڪستاني رهن ٿا ۽ ملڪي معيشت ۾ انهن پاران ??وڪليو ويندڙ مٽاسٽا جي ناڻي جو تمام اه?? ڪردار آهي. اهو مٽاسٽا جو ناڻو اسان جي پرڏيهي ناڻي جي ذخيرن جو وڏو اهم حصو آهي. 24 – 2023ع جي پهرين چئن مهينن دوران ??اڪستاني ورڪرز پاران ??وڪليو ويندڙ مٽاسٽا جو ناڻو 8.8 ارب ڊالر رڪارڊ ڪيو ويو آهي جنهن مان 1497.6 ملين ڊالر يو اي اي پاران ??وڪليو ويندڙ مٽاسٽا جو ناڻو آهي. هن چيو ته بئنڪنگ جي قانوني چينلز جي ذريعي موڪليو ويندڙ مٽاسٽا جو ناڻو تمام فائديمند آهي ۽ ملڪي معيشت ۾ وڏو اه?? ڪردار ادا ڪري ٿو. ان سان بئنڪنگ جي انفراسٽرڪچر ۽ مالياتي نظام کي فروغ ڏيڻ ۾ پڻ مدد ملي ٿي ۽ مقامي ڪرنسي به مضبوط ٿئي ٿي. هن چيو ته حڪومت سمنڊ پار پاڪستانين جي سهولت لاءِ ڪيترائي قدم کنيا آهن ۽ انهن جي لاءِ نيشنل ريميٽنس لائلٽي پروگرام (اين آر ايل پي)، روشن ڊيجيٽل اڪائونٽ، سهڻي ڌرتي ريميٽنس جهڙا قدم کنيا آهن جنهن سان ??ٽاسٽا جي ناڻي جي قانوني طريقي سان ??نتقلي ۾ اضافو ٿيو آهي. پرڏيهي نوڪرين جي معاهدي جي رجسٽريشن جي لاءِ ايڪٽيو بئنڪ اڪائونٽ کي لازمي بڻايو ويو آهي. ان ??قصد جي لاءِ هر پروٽيڪٽر آفيس ۾ اڪائونٽ کولڻ جي سهولت فراهم ڪئي وئي آهي. بي اي او اي کي جديد ۽ ڊيجيٽل بڻايو ويو آهي. تازو ئي اي پروٽيڪٽر رجسٽريشن شروع ڪئي وئي آهي، ان جي ذريعي ڊائريڪٽ ايمپلائمينٽ ڪيٽيگري جا خواهشمند اميگرنٽ پروٽيڪٽوريٽ آف اميگرنٽ آفيس وڃڻ کانسواءِ آن لائين رجسٽريشن ڪرائي سگهن ٿا ۽ آن لائين رجسٽرڊ ورڪرز کي اي پروٽيڪٽر رجسٽريشن سرٽيفڪيٽ انهن جي اي ميل تي موڪليو وڃي ٿو جنهن ۾ ”ڪيو آر ڪوڊ“ ڏنو ويو هوندو آهي جنهن جي ذريعي اهي ايئرپورٽ تي اميگريشن عملدارن کي تصديق ڪرائي سگهن ٿا. بي اي او اي سمنڊ پار روزگار جي موقعن جي حوالي سان ??نهنجي ويب سائيٽ تي تصديق ٿيل معلومات فراه?? ڪري ٿو ۽ اوورسيز ايمپلائمينٽ ڪارپوريشن ۽ نيوٽيڪ (اين اي وي ٽي ٽي سي) سان حصيداري ڪري ٿو. ان کانسواءِ اوورسيز پاڪستاني فائونڊيشن سمنڊ پار پاڪستانين کي قانوني معاونت، ضرورت جي وقت مالي امداد سميت مختلف فلاحي خدمتون فراه?? ڪري رهي آهي. او پي ايف ٻاهرئين ملڪ پاڪستانين جي خاندانن کي تعليم ۽ صحت جي سهولتن تائين پهچ پڻ فراه?? ڪري رهي آهي.